حذف دلار در مبادلات جهانی امکان پذیراست؟
تاریخ انتشار: ۲۶ فروردین ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۵۳۸۵۷۳
به گزارش خبرگزاری صدا وسیمابرنامه گفتگوی اقتصادی رادیو گفتگو با حضور بهمن صادقی جاوید، نائب رئیس فدراسیون صادرات انرژی و صنایع وابسته به اتاق بازرگانی ایران و علیرضا شهبازی، نماینده مجلس یازدهم به موضوع حذف دلار در مبادلات جهانی پرداخت.
مجری: بحث حذف دلار در مبادلات جهانی این چقدر موضوع بزرگی است و ایا شدنی هست با چیزی که امروز داریم میبینیم در مبادلات اقتصادی بین کشورها بعضا گفته میشود حرکاتی یا بین دو تا کشورهای خاص مثلا شروع شده که با ارزهای محلی یا ارزهای خودشان دارند تبادل کالا میکنند آیا این موضوع شدنی هست در اندازه جهانی یا نه، چگونه است؟
صادقی جاوید: اصل موضوع براین اساس است که وقتی مبادلات از زمان پارینه سنگی با تهاتر انجام میشد رفته رفته این چیزی به نام پول در این واسطه قرار گرفت و به همین ترتیب رشد کرد تا کشورها هرکدام پول مستقل خودشان را پیدا کرد و پول جنبه دیگر ارزش واحد خودش را به معنای صکوک ندارد و رفت به سمتی که با یک پشتوانه ای، سند مبادله قرار بگیرد یک جهشی بکنم همانطوری که رسید به نقطهای که ارزی را انتخاب کردند و رفته رفته به آن توان دادند و اعتبار بخشیدند در جامعه جهانی فرض به عنوان دلار و خودشان به ان قدرت دادند، این اعتباری که دلار هم اکنون در جامعه جهانی دارد اعتباری است که جامعه جهانی به آن داده و این اعتباری نیست که خودش به خودی خود داشته باشد و پشتوانه لازم را ندارد و آنچه که خارج از قلمرو جغرافیایی خودش دارد چرخش پیدا میکند بخش عمدهای از آن از پولی است که فاقد پشتوانه متداول در بانکهای مرکزی دنیا هست و به همین دلیل است که این اعتبار جهانی هست که به این ارز اعتبار داده و قابلیت این را پیدا کرده که در حقیقت بتواند به عنوان یک سند مبادله بشود و مابه ازایش کالا یا خدماتی را جابجا بکنند به همین ترتیب جامعه جهانی میتواند با تصمیم خودش رفته رفته به سمتی برود که این قدرت را که در حال حاضر دارد تبدیل میشود به یک مرحلهای و لایهای از سوء استفاده از دارنده و صاحب این ارز اخذ بکند و به ارزهای دیگر بدهد البته وجود یک ارز واحد در جامعه جهانی تسهیل میکند این را نباید نادیده گرفت، ولی خود این ارز وقتی که متعلق به یک سرزمین است به طور طبیعی برای آن یک قدرت بسیار متنابهی را ایجاد میکند، چون ما در بازههای قدرت اقتصاد یکی از بازوهای اساسی تعیین کننده وایجاد قدرت هست توی حوزه اقتصاد هم موضوع پول و در حقیقت اعتبار موضوعی است که به صورت اساسی از اهرمهای این بنیه اصلی برای قدرت تعریف میشود پس بنابراین این زنجیره را حرکت خوب جهانی که شکل گرفت این مفهومی نیست که صرفا ایران به عنوان امپریالیسم ستیز یا مثلا مواجهه با امریکا در حقیقت دارد این حرف را مطرح میکند بلکه کشورهای دیگری هم دارند رنج میبرند از قدرتی که سایه انداخته روی ارز و اقتصادشان و دارد انها را به سمت در حقیقت اگر موازنهای که میخواهد ایجاد شود ارزی اگر بخواهد قدرت پیدا کند اصولا به قیمت تضعیف توان اقتصادی دیگر است یعنی در حقیقت ما از یک جایی باید برداشت بکنیم تا به یک جای دیگر بدهیم به همین جهت است که میگوییم که ارز باید پشتوانه داشته باشد به همین دلیل است که ارز بدون پشتوانه در حقیقت وامی است که جامعه جهانی به اقتصاد امریکا پرداخت کرده بیش از چند ترلیارد دلار که در حقیقت این را باید به نحوی موازنه اش برقرار شود و این قدرتی را که ایجاد شده به دست جامعه جهانی اقتصاد جامعه جهانی ایجاد کرده باید بتواند رفته رفته پس بگیرد طبیعتا این موضوع ناگهانی نمیشود قطعا ممکن نیست، ولی اگر جامعه جهانی این حرکت خودش را ادامه بدهد و برای مثال میبینید که اروپا یک پول دیگری را مطرح کرد در مقابل دلار یا در کنار دلار آمد مطرح کرد برای این که این هژمونی این چگالی در حقیقت از حوزه نفوذ یک جغرافیای مشخص خارج بشود و بتواند در یک اقتصادی که در بعضی از موارد سقوط آن ارز میتواند مخاطرات جدیای را برای اقتصاد جهانی داشت باشد ریسک اش را کاهش بدهد امیدوارم که این حرکتی که جامعه جهانی دارد شروع میکند در موازنه قدرت در حوزه دلار و توزیع آن به ارزهای دیگر موفق باشد و در عین حال این به طور طبیعی کمک میکند به یک موازنه قدرت در دنیا به اضافه این که بتواند به یک رونق دیگری هم در حوزه ارزهای دیگر منجر بشود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
مجری: چطور شد که کشورها به این نتیجه رسیدند که باید دلار از این پول واحد جهانی جدا بشود و یک اتفاقات دیگری بیافتد، مولفههایی که باعث این قضیه شد چه بوده؟ چطور شد که کشورها به این نتیجه رسیدند که باید دلار پول واحد جهانی نباشد؟
صادقی جاوید: این پدیده یک پدیده همان رشد اقتصادی است که سایه یک ارز غالب در فضای مبادلات بین المللی روی اقتصادها انداخته میشود اگر بخواهیم تاریخچهای به این موضوع نگاه بکنید شما دهه هفتاد که بحث فشار دلار به ین ژاپن و اتفاقاتی که در دهه هفتاد میافتد بعد همان سیری که دهه ۸۰، ۹۰؛ دو هزار اینها پدیدههایی است که این انباشت میشود رفته رفته فشاری که بر روی حفظ ارزش ین به اصطلاح امریکا میآورد که نباید دولت ژاپن این کار را بکند در حالی که دولت ژاپن کاهش میداد و ارزش ین اش را درنرخ برابری دلار به جهت این که بتواند صادرات بیشتری داشته باشد و این موازنه گاهی اوقات به این معنا نیست که ما تصور میکنیم ارزش برابری ارز ما در مقابل دلار و در این هیجانات و اتفاقات مثلا میتواند یکی از راهکارهای ترمیم اش باشد قطعا تاثیر میگذارد و میتواند به یک ارزش واقعی و کنترل شده تبدیل کند اقتصاد داخلی را، ولی لزوما این نیست. اما این که فرمودید سوال کردید که از کجاها شروع میشود این از روزی که این اتفاق میافتد نیازش وجود دارد که یک استانداردی برای مبادلات جهانی، اما از یک اندازهای کنترل نشود خودش تبدیل به کنترل گر جهانی میشود و مزاحم اقتصادهای دیگر میشود الان جی بیست هم این انرسی را دارد که مخالفت بکند در یکه تازی دلار پیمان شانگهای به اصطلاح اختلاف را دارد و هم اکنون که میبینیم در یکی دو دهه اخیر روسیه و چین به یک چگالی جدی تبدیل شدند در اقتصاد جهانی دارند این حرکت را میکنند و این اتفاق به طور طبیعی باید بیافتد و این البته انرژی زیادی خواهیم داشت.
مجری: در مورد حذف دلار در مبادلات جهانی صحبت میکنیم به نظر شما ما در کشور خودمان چه قدمهایی برای این قضیه برداشتیم و چقدر محتمل هست این موضوع؟
شهبازی: متاسفانه این بحث از سالهای قبل مطرح بود بندی مثل همه مواردی که ما تو تصمیماتمان و تو عملمان کوتاهی داریم توی این موضوع هم واقعا باید جدی وارد میشدیم حالا ظرف سالهای اخیر و همین ماههای گذشته یک مقدار دوستان و مدیران جدی شدند هم دولت و هم مجلس و امیدواریم که این وابستگی کمتر بشود و هرچه زودتر این اتفاق بیافتد به نفع اقتصاد کشور همانطور که آقای دکتر اشاره کردند این مسائل وابستگی به دلار و وضعیتی که دلار تو دنیا و همین طور براساس آن مسائل روانی که در کشور ما به وجود آوردند در راستای تحریم و فشارهایی که امریکا به ما میآورد دارد اصلا از این بحث دلار دارد سوء استفاده میکند ما ارزش پول ملی مان به همین صورت که الان شاهدیم نیست، ولی جو روانی متاسفانه باعث این میشود در داخل هم خیلی افراد به این قضیه دامن بزنند و همین طور کشورهای حاشیه خلیج فارس و همسایههای ما که در واقع در فشارهای اقتصادی درراستای سیاستهای تحمیلی که به ما دارند بتوانند به آن اهدافشان برسند یعنی میخواهند این را بیان کنند که علاوه بر مسائل اقتصادی که ممکن است در راستای وضعیتی که اقتصاد ما دارد دلار این همه اثرات مخرب و تخریبی داشته باشد مسائل روانی و سیاسی است که کمک میکند و دامن میزند به ایران، معتقدم که هرچه زودتر باید این وابستگی را کم کنیم و همین طور که در کشورهای دیگر هم دارد اتفاق میافتد و امیدوارم که دیپلماسی اقتصادی ما در راستای شرایط جهانی بتواند کمک کند که این وابستگی هرچه زودتر کمتر بشود و این شدنی است ما نتیجه اقدامات کشورهای دیگر از جمله روسیه و بقیه را داریم شاهدیم که به حمدالله موفقیتهایی هم توی این زمینهها نصیب شده و امیدوارم همین اتفاق بیافتد.
مجری: فرمودید که درگذشته آن عزمی که باید باشد نبوده، اما مدتی است شروع شده این قضیه، این که آن عزم نبوده چگونه نبوده یعنی چه کاری باید انجام میدادیم؟
شهبازی: من همیشه این را گفتم مقام معظم رهبری در طی سالهای گذشته ابتدای سال شعارهای سال را مشخص میکند بیشتر ظرف این سالهای گذشته ما مباحثی که ایشان مطرح کردند مسائل اقتصادی؛ تولید، اشتغال است، ولی در پایان سال وقتی ایشان میخواستند ارزیابی کنند باز اظهار ناراحتی و نارضایتی کردند این نشان دهنده این است که ما مدیران و مسئول نتوانستیم به نحو احسن و به خوبی به وظیفه مان عمل کنیم این چیز طبیعی است مردم هم این را میدانند بنابراین ما احساس مسئولیت آن چنانی نداشتیم که که معتقدم که این را به عنوان یک سیاست کلی و یک دستور مقام معظم رهبری باید جدی بگیریم عمل کنیم و پای کار باشیم فقط شعارهای سالی که ما داشتیم در مورد رفع موانع تولید، اقتصاد همین کاهش وابستگی به دلار اینها را فقط در سخنرانیها و بنرها و سربرگ نامهها استفاده میکنیم باید عملا وارد کار شویم اقدام کنیم و عمل کنیم.
مجری: الان این عمل کردن مستلزم این است که برنامهای ما برای این قضیه داشته باشیم یا قانونی داشته باشیم بر اساس آن برنامه عمل کنیم.
شهبازی: شما سیاستهایی که خود اقای رئیسی هم اعلام کردند ابتدا تو مباحث شعارهای انتخابی که داشتند و بعد توی صحبتهایی که الان میکنند این توی برنامه هایشان هست، اما ما مسئولان ومدیران به آن عمل نمیکنیم آن طور که باید، باید جدیتر وارد بشویم با احساس مسئولیت بیشتر توی مساله تولید هم همین است جلسه میگذاریم صحبت میکنیم سخنرانی میکنیم که موانع سد راه تولیدکنندگان را برداریم، ولی در عمل همچنین اتفاقی نمیافتد اگر یک تولیدکننده یک مشکل مالیاتی دارد یک مورد محیط زیستی دارد ماهها باید بدود تا مشکلش را رفع کند، اینها اشکالات است دیگر باید مدیران و مسئولان ما باید یک اختیار و این احساس مسئولیت و این ریسک را بکنند که انجاییکه میبینند یک واحد تولیدی مشکل دارد و ضرورت دارد مقام معظم رهبری روی مساله تولید اشتغال تاکید دارد ما آنجا تصمیم بگیریم عمل کنیم، ولی این طوری نیست من خودم شاهد بودم مراجعاتی که داشتم در ارتباط با حوزه انتخابیه اگر یک تولیدکننده یک مورد چک برگشتی داشته سریع اقدام میکند بانک مرکزی و بانک ها، ولی وقتی رفع اثر میخواهی بکنی باید شش ماه دنبالش بدوی تازه سفارش بگیری دستور وزیر بگیری مقامات را بگیری تازه شش ماه باید دنبال بکنی که رفع اثر، همانطور کهما سریع تصمیم میگیریم و خدمات بانکی و امکانات آنجایی که ممنوع الخروج میکنیم ظرف یک هفته یک روز اینها را همان روز وقتی تصمیم به نحو احسن شد همان روز به اینها عمل کنیم، ولی شاهدیم شما خودتان هم حتما مراجعات دارید تماس میگیرند با شما، ولی ماها باید دنبال کنیم.
مجری: این صحبتی که شما کردید حالا تولیدکنندهها زیاد در مورد این قضیه صحبت میکنند الان شما همین موضوعی که شما مطرح میکنید مطرح میکنند این خیلی تعجب برانگیز است به هر حال شما در مجلس هستید و ابزار نظارتی دارید شما باید ورود کنید به این موضوع
شهبازی: ما ورود کردیم ورود هم که میکنیم تازه نتیجه شده این؛ الان این سه شنبه گذشته را شما نگاه کنید مجلس درارتباط با همین مسالهای که پیش آمد وارد عمل شد و از بعد نظارتی به وظیفه اش دارد عمل میکند، ولی توقع و انتظاری که دستگاه اجرایی و دولت بتواند بهتر و با احساس مسئولیت بیشتری وارد این قضایا بشود شما ببین آقای رئیس جمهور در همین دو روز گذشته در مورد استانهایی که نتوانستند در راستای برنامههای تولید مسکن که ما قانون هم توی مجلس داشتیم قانون جهش تولید مسکن را ما داشتیم نظارت هم کردیم، ولی رئیس جمهور گلایه کردند چرا بعضی از استانها باید جزو ردیفهای آخر باشند و ما در راستای سیاستها و برنامههایی که رئیس جمهور دارد نتوانستیم به وظیفه مان عمل کنیم.
منبع: خبرگزاری صدا و سیما
کلیدواژه: حذف دلار در مبادلات جهانی احساس مسئولیت جامعه جهانی رفته رفته عمل کنیم کشور ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.iribnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری صدا و سیما» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۵۳۸۵۷۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نقره و خودروهای برقی/ نقش فلز نقره در صنعت انرژیهای تجدیدپذیر!
به گزارش اتاق خبر به نقل از اکوایران، بازار نقره طی سالهای اخیر دستخوش نوسانات قابل توجهی شده است. این نوسانات ناشی از عوامل مختلفی از جمله تغییرات اقتصادی جهانی، تحولات سیاسی، و همچنین عرضه و تقاضای داخلی و جهانی نقره بوده است.
در کوتاهمدت، قیمت نقره تحت تأثیر متغیرهای مختلفی مانند نرخ بهره، نرخ تورم، ارزش دلار آمریکا، و بازارهای مالی جهانی قرار دارد. به عنوان مثال، افزایش نرخ بهره در ایالات متحده یا دیگر اقتصادهای بزرگ میتواند منجر به کاهش قیمت نقره شود، زیرا سرمایهگذاران به سوی سرمایهگذاریهای با بازده بالاتر و ریسک کمتر سوق پیدا میکنند. در مقابل، تورم بالا میتواند باعث افزایش تقاضا برای فلزات گرانبها از جمله نقره شود. همچنین، کاهش ارزش دلار آمریکا نیز میتواند به عنوان عاملی مثبت برای بازار نقره عمل کند، زیرا قیمت این فلز به صورت جهانی به دلار آمریکا قیمتگذاری میشود و کاهش ارزش دلار باعث افزایش تقاضای بینالمللی میشود. از پاندمی تا پایداری؛ نقره چگونه به بازارهای جهانی پاسخ میدهد؟در میانمدت، اقتصاد جهانی به عنوان یکی از اصلیترین عوامل تأثیرگذار بر بازار نقره باقی میماند. بهعنوان مثال، بازگشت اقتصادهای اصلی از تأثیرات ناشی از پاندمی COVID-19 و ادامه بهبودی اقتصادی میتواند بر تقاضای صنعتی نقره تأثیر بگذارد. این فلز علاوه بر ارزش بهعنوان یک کالای سرمایهگذاری، در صنعت و تولید نیز کاربردهای گستردهای دارد. بهعنوان مثال، صنعت خودروهای برقی و تولید صفحات خورشیدی از جمله صنایعی هستند که تقاضای قابل توجهی برای نقره ایجاد میکنند. با رشد این صنایع، انتظار میرود که تقاضای نقره در میانمدت و بلندمدت افزایش یابد.
مالیات برای کدام دولت؟در بخش عرضه، تولیدکنندگان نقره نیز نقش مهمی در تعیین قیمت این فلز دارند. کشورهای اصلی تولیدکننده نقره مانند مکزیک، پرو، و چین به دنبال افزایش تولید هستند، اما مسائل سیاسی و مشکلات زیستمحیطی میتواند تولید را مختل کند. همچنین، با افزایش توجه جهانی به مسائلی مانند تغییرات آبوهوایی، ممکن است مقررات سختگیرانهتری بر تولیدات صنعتی اعمال شود که میتواند تأثیر منفی بر عرضه نقره داشته باشد. عوامل ژئوپلیتیک نیز بر بازار نقره تأثیرگذار هستند. تنشهای سیاسی و جنگهای تجاری میتواند به کاهش یا افزایش قیمت نقره منجر شود. بهعنوان مثال، جنگ تجاری میان ایالات متحده و چین در سالهای اخیر منجر به نوسانات شدید در بازارهای جهانی، از جمله بازار نقره شد.
در کوتاهمدت و میانمدت، قیمت نقره به عوامل مختلفی از جمله تحولات اقتصادی جهانی، نرخ تورم و بهره، ارزش دلار، تقاضای صنعتی، و عوامل ژئوپلیتیک بستگی دارد. در کوتاهمدت، نوسانات بازار مالی و تغییرات در ارزش دلار میتوانند منجر به نوسانات قیمت نقره شوند. در میانمدت، رشد صنایع با استفادههای صنعتی از نقره و وضعیت تولید جهانی این فلز، از جمله عوامل تعیینکننده هستند. لذا در تحلیل بازار نقره، توجه به این عوامل کلیدی و متغیرهای خارجی الزامی است.
راز بقای کسبوکار در شرایط بحرانی در همین رابطه: